100 dagen op reis, wat een inzicht!

100 dagen op reis! Hoe cool is dat. We zijn trots op onze prestatie. We hebben Ghana gehaald zonder (grote) problemen. Als beloning schijnt de zon volop (dat doet het eigenlijk al bijna 100 dagen lang). Tuurlijk, het reizen was niet altijd even makkelijk en er waren veel situaties waren we verstoord werden in ons eigen gedrag en denken maar als we het vergelijken met andere verhalen van Overlanders is het super soepel verlopen.

In de ochtend ontvang ik ook een voice-note van een goede en gewaarde vriend. Het is hem in de blogs opgevallen dat mijn blogs beschreven zijn vanuit de Westerse kijk op de wereld. Daarbij stelt hij de vraag of ik in bepaalde situaties niet te veel handel vanuit Westerse maatstaven. En of ik wel echt open sta om mij te laten verstoren in mij eigen gedragingen door de cultuur verschillen in West Afrika. Oftewel, reizen we niet te veel met een Westerse houding/blik. Als ik zijn bericht heb gehoord, luisteren Lisa en ik hem samen nog een keer. Ik ben onder de indruk van zijn voice-note. Hij heeft namelijk gelijk. 

Tijdens mijn studie aan de universiteit heb ik een minor gevolgd waarbij ik onderzoek moest doen naar effectiviteit van hulpverlening (ngo’s) in West-Afrika. In een eerdere blog heb ik hierover geschreven. De conclusie was dat te veel ngo’s hun Westerse kijk meenemen in de hulpverlening van West-Afrika waardoor de cultuur te veel werd verstoord en de uitwerking van het hulpprogramma niet het resultaat opleverde die was gewenst of verwacht. In de 33 jaar dat ik in deze wereld mag meedraaien ben ik westers georiënteerd opgevoed. Ik kan het niet anders zeggen. Status, financiële situatie en luxe waren levensvraag stukken die bij mij regelmatig voorbijkwamen en de aandacht kregen. Andere punten waren rechtvaardigheid, blijven ontwikkelen, je committeren aan de samenleving en blijven leren en studeren. Op het moment dat ik in Nederland de auto instapte naar Kaapstad ben ik volop Westers geconditioneerd maar ook gerenforceerd. Wanneer ik dit schrijf zijn we 100 dagen van huis en is het dankzij de voice note een moment om terug te kijken.

Het contact met het thuisfront is vaak kort en informerend over waar we zijn en wat we doen. We zijn weinig mensen onderweg tegen gekomen en leven in onze eigen bubbel. De situaties die wij meemaken en hoe ik daarin handel zijn vanuit de normen en waarden die ik heb geleerd, voornamelijk Westers dus. In de blogs is dan ook irritatie te lezen vanuit onze kant wanneer het anders gaat dan ik verwacht. De vraag is of deze irritatie nu terecht is geweest? Want het klopt dat ik kijk vanuit mijn eigen bril met al mijn normen en waarden, terwijl ik weet dat er in alle landen in Afrika verschillende normen en waarden zijn. Het kan zelfs verschillen per dorp. Ik dacht mij hier gaandeweg aan te passen maar nu realiseer ik mij, niets is minder waar. In de afgelopen 100 dagen zijn er vele momenten geweest waarin ik positief verstoord had kunnen worden in mijn gedrag in wie ik ben en wat ik doe. Ik heb dit alleen tegen gehouden om voor mijn gevoel controle te houden over de situaties die wij tegen kwamen. Ik weet niet of dit komt door wie ik ben of mijn westerse kijk of juist door beide? Wel is het zo dat ik dit zie als een gemiste kans voor mijn eigen ontwikkeling maar ook voor de beleving van de reis. Het is voor mij meer dan waardevol om hierop gewezen te worden. Ik word daar oprecht blij van dat ik dit heb teruggekregen. Mijn doel voor de komende 100 dagen is om te gaan genieten van de momenten dat ik verstoord word door de regels of de cultuur van het land. Dat ik kijk naar wat het met mij doet en wat ik eruit kan halen. Oftewel, wanneer iemand aangeeft dat wij niet voldoen aan de eisen voor de aanvraag van een paspoort stil te staan bij het moment en te kijken wat het mij met doet in plaats van mijn irritatie te bod vieren op de persoon die handelt naar eigen maatstaven. Ik kijk nu al uit naar de komende 100 dagen en wat het met mij zal doen. Ik zeg; “weg met mijn eigen Westerse bril! Afrika, laat mij maar eens goed verstoren in mijn eigen gedrag!

De reactie die ik terugschreef aan mijn vriend. 

De reis die we maken is het volgen van een rivier van Nederland naar Kaapstad. Een rivier met bochten en stroomversnellingen. In de afgelopen 100 dagen heb ik mij bewust of onbewust gehouden aan mijn eigen koers in deze rivier. Soms was het hierdoor makkelijk omdat het in de stroming van de rivier was, soms moeilijker omdat het dan tegen de stroming inging. Nu, halverwege, krijg ik dankzij deze voice-note het inzicht wat het effect is van te veel je eigen koers blijven volgen in deze rivier. Ik zag het alleen zelf niet omdat ik in de rivier zat. Voor de komende 100 dagen wil ik dan ook met de stroming van de rivier mee gaan. Het eindpunt van de rivier weet ik, Kaapstad. Ik wil mij nu laten verrassen door al het moois wat de stroming van de rivier zelf mij laat zien.